Την τραγική κατάσταση στους χώρους δουλειάς αναδεικνύει το πρόσφατο «δυστύχημα» στο Ξυλόκαστρο με θύμα την 45χρονη ανασφάλιστη εργαζόμενη

Μεροκάματο σε διαρκή αναμέτρηση με τον κίνδυνο

Το έγκλημα διαρκείας σε βάρος των χιλιάδων εργαζομένων στους ΟΤΑ, που δουλεύουν σε συνθήκες «κίνδυνο – θάνατο», ήρθε να αναδείξει για μια ακόμα φορά το τραγικό εργατικό «δυστύχημα» στο Ξυλόκαστρο, με θύμα την 45χρονη γυναίκα – μητέρα 5 παιδιών, που ανεβασμένη στο απορριμματοφόρο πάλευε για το μεροκάματο.

Η εργαζόμενη, που την περασμένη Κυριακή βγήκε για το τελευταίο δρομολόγιο και δεν επέστρεψε ποτέ από τη δουλειά, αποκαλύφθηκε μάλιστα ότι δούλευε «μαύρα», μαζί και με άλλους συναδέλφους της, πιθανά στο ίδιο συνεργείο που λειτουργούσε το απορριμματοφόρο. Η δημοτική αρχή Ξυλοκάστρου σε μια εξοργιστική κίνηση έσπευσε να κάνει αναγγελία πρόσληψης μετά τον θάνατό της, χαρακτηρίζοντάς την «εκπρόθεσμη» και αξιοποιώντας τα γνωστά νομικά παραθυράκια της «ασυλίας» για την εργοδοσία που έχουν διαμορφώσει όλες οι κυβερνήσεις. Πρόκειται για κινήσεις που παραπέμπουν σε καθεστώς σύγχρονου «σκλαβοπάζαρου», με θύματα ειδικά πιο ευάλωτες ομάδες των μεροκαματιάρηδων, προκαλώντας ερωτήματα για το κατά πόσο αξιοποιούνται γενικευμένα από τοπικές αρχές και κυβερνητικά επιτελεία.

Βαρύς φόρος αίματος στους δήμους

Στο μεταξύ, οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ θρηνούν περισσότερους από 60 συναδέλφους τους που έχασαν τη ζωή τους στο μεροκάματο τα τελευταία 8 χρόνια (!), ένας τραγικός απολογισμός, κι αυτός σύμφωνα μόνο με τις καταγραφές από μέσα μαζικής ενημέρωσης, χώρια δηλαδή από όσα κουκουλώνονται. Πολλαπλάσιος είναι ο αριθμός των εργαζομένων που έχουν σακατευτεί από σοβαρά «ατυχήματα» ή έχουν άλλους ελαφρότερους τραυματισμούς. «Ατυχήματα», θανατηφόρα και μη, συμβαίνουν με μεγάλη συχνότητα στις υπηρεσίες καθαριότητας, συνήθως αφορούν συνοδούς απορριμματοφόρου και πολλοί από αυτούς είναι συμβασιούχοι.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η εκτίναξη των εργατικών «ατυχημάτων» στους χώρους των ΟΤΑ τα τελευταία χρόνια πάει χέρι χέρι με το ξήλωμα της μόνιμης εργασίας, με τη γενίκευση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, τις εργολαβίες κ.ο.κ. Ένα πλαίσιο που προωθείται συστηματικά από τις κυβερνήσεις, για να μειώνεται το «εργατικό κόστος», αλλά και για να εντείνεται η επιχειρηματική δράση στους δήμους. Έτσι, εργαζόμενοι διαφόρων ειδικοτήτων ή ανειδίκευτοι, οι λεγόμενοι «ωφελούμενοι» – όμηροι των προγραμμάτων ανακύκλωσης της ανεργίας, καλούνται ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία να ανέβουν για πρώτη φορά σε σκουπιδιάρικο, να κάνουν άλλες εργασίες στο «πράσινο», τεχνικές εργασίες κ.λπ., με τα τραγικά «ατυχήματα» να είναι στην ημερήσια διάταξη. Είναι, για παράδειγμα, συχνό φαινόμενο σε εργάτη οδοκαθαριστή, που έχει προσληφθεί με κάποια μορφή προσωρινής απασχόλησης, να ζητείται να συνοδέψει απορριμματοφόρο.

Τα θανατηφόρα «ατυχήματα» και το σακάτεμα εργαζομένων είναι λοιπόν απόρροια της στρατηγικής που ακολουθείται με συνέπεια από όλες τις κυβερνήσεις, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και με αυτή την έννοια είναι προδιαγεγραμμένα εργοδοτικά εγκλήματα. Συνυπεύθυνες στους ΟΤΑ η πλειοψηφία των δημοτικών αρχών που στηρίζουν αυτή την πολιτική.

Ματώνει η εργατική τάξη για τη μείωση του «εργατικού κόστους»

Η μείωση του λεγόμενου «εργατικού κόστους» εκδηλώνεται με διάφορες μορφές. Είναι μεταξύ άλλων η μείωση του μόνιμου προσωπικού με κατοχυρωμένα δικαιώματα και η υποκατάστασή του – έως ένα βαθμό – από εργαζόμενους με μορφές προσωρινής απασχόλησης, η οποία αυξάνει την εργασιακή ανασφάλεια, καθιστά τους εργαζόμενους περισσότερο ευάλωτους στις εργοδοτικές πιέσεις και διευκολύνει την εντατικοποίηση της εργασίας.

Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι ακόμα η έλλειψη προσωπικού, που επίσης οδηγεί στην εντατικοποίηση της εργασίας, η 24ωρη λειτουργία υπηρεσιών, η νυχτερινή εργασία, τα κυκλικά ωράρια εργασίας.

Παράλληλα, τα μέτρα για την Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων αντιμετωπίζονται ως «κόστος» προς περιορισμό από τις κυβερνήσεις και τις δημοτικές αρχές κι έτσι στραγγαλίζονται στο όνομα των «πλεονασμάτων». Η εξασφάλιση της προληπτικής συντήρησης, η ύπαρξη συστημάτων ασφάλειας στα απορριμματοφόρα και τους υπόλοιπους εξοπλισμούς, η χρήση μέσων προστασίας από πτώση από ύψος και η χορήγηση κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας είναι μέτρα που δεν παίρνονται συστηματικά. Αντίστοιχα απουσιάζει και η κατάλληλη εκπαίδευση των εργαζομένων και η οργάνωση της εργασίας με κριτήριο την υγεία και την ασφάλεια (ωράρια, επάρκεια προσωπικού, ρυθμός εργασίας).

Ένα άλλο μέτρο που δεν τηρείται είναι η πραγματοποίηση των, προβλεπόμενων από τον νόμο, ιατρικών εξετάσεων στο προσωπικό, όπως και των εμβολιασμών, τα οποία μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην προστασία της υγείας των εργαζομένων. Υπάρχουν δήμοι που είτε δεν κάνουν εμβόλια είτε προσπαθούν με διάφορες μεθοδεύσεις να αποποιηθούν τη σχετική δαπάνη. Ακόμα σε πολλούς δήμους δεν παρέχονται τα Μέσα Ατομικής Προστασίας με επάρκεια ή παρέχονται ακατάλληλα είδη τους.

Όσον αφορά τον επαγγελματικό κίνδυνο οι εργαζόμενοι, ιδιαίτερα στην αποκομιδή, βρίσκονται εκτεθειμένοι σε πολλαπλούς τέτοιους παράγοντες, που βέβαια δεν έχουν μελετηθεί συστηματικά. Υπάρχει για παράδειγμα η εκτίμηση πως σε κάθε θάνατο από εργατικό «ατύχημα» υπολογίζεται ότι αναλογούν άλλες τέσσερις – πέντε σοβαρές επαγγελματικές ασθένειες. Επιβάρυνση συνεπάγεται και η επίθεση στον θεσμό των ΒΑΕ, η οποία στερεί τη συνταξιοδότηση σε μικρότερη ηλικία προκειμένου να προστατευτούν από την έκθεση σε ένα ιδιαίτερα βαρύ και ανθυγιεινό εργασιακό περιβάλλον.

Παράλληλα, από κυβέρνηση σε κυβέρνηση όλο και «ξεδοντιάζεται» η Επιθεώρηση Εργασίας, με τη σημερινή κυβέρνηση να την έχει μετατρέψει σε «Ανεξάρτητη Αρχή», έτσι ώστε να προφυλάσσεται καλύτερα η εργοδοσία από συστηματικούς ελέγχους, κάτι που χαρακτηριστικά ανέδειξε και ο θάνατος της εργαζόμενης στον δήμο Ξυλόκαστρου.

Αναδημοσίευση άρθρου από τον Ριζοσπάστη